Câu chuyện thời hoa lửa - Tấm gương sáng cho các con

15:55 27/10/2025     64

Công tác tuyên truyền, giáo dục   Đồng chí Nguyễn Lương Bằng là người rất mực khiêm tốn, giản dị, rất mực yêu thương đồng chí, đồng bào, là một người chồng, người cha mẫu mực.

"Lúc bấy giờ là sau năm 1968. Đến những năm 1969, 1970 đều có lệnh tổng động viên. Ba tôi không có con trai. Và ba vẫn bảo rằng ba không nghèo, là bởi "tứ nữ bất bần" mà…". Con gái của Phó Chủ tịch nước Nguyễn Lương Bằng đã bắt đầu câu chuyện về ba mình như thế. Nhà toàn con gái nhưng ba vẫn rất muốn có một đứa con đi theo binh nghiệp. Khi ấy, Tường Vân vừa tròn 18 tuổi, là con cả trong nhà nên đương nhiên được gửi gắm ước nguyện của ba.

 

 

Đến năm 1973, bắt đầu có Ban Nghiên cứu xây dựng Bảo tàng Hồ Chí Minh. Thế rồi ba lại có nguyện vọng là thôi, ở bộ đội mà sức khỏe yếu như thế, lại ở môi trường ấy, thức đêm trực hôm thì người ta lại phải gánh việc cho. Chuyển về Bảo tàng là vừa sức con gái, không ai phải gánh phần việc của mình cả, lại bắt đầu từ đầu với những công việc từ đơn giản nhất như lau chùi hiện vật… "Lần đầu tiên con gái ý thức được sự khiêm nhường của ba là như thế. Ba không muốn người khác phải gánh việc cho con mình, cho dù đó có là con của Phó Chủ tịch nước", chị Tường Vân hồi tưởng.

 

Đến tháng 5-1973, Bảo tàng bắt đầu mở cửa cho những đoàn khách đầu tiên vào thăm, chủ yếu là các đoàn lão thành cách mạng và cán bộ, nhân dân miền Nam ra công tác. Thông thường đi làm, Tường Vân vẫn mặc bộ kaki bộ đội với chiếc xe đạp Thống Nhất, còn nhớ biển đăng ký số 6315, là tiêu chuẩn của mẹ Trinh mua cho (bà Hà Thục Trinh - phu nhân đồng chí Nguyễn Lương Bằng). Một hôm, có lịch tiếp dẫn đoàn, Tường Vân ăn diện hơn mọi lần. Gọi là diện hơn thì cũng chỉ là một chiếc sơ mi trắng thay cho chiếc áo kaki bộ đội đã bạc vai mọi lần thôi.

 

"Hồi ấy nhà tôi vẫn ở số 5 phố Thiền Quang. Phòng làm việc của ba ở ngay dưới tầng 1. Tôi mặc chiếc sơ mi trắng đi ngang qua, thấy vậy ba mở hé cửa và nói: Con vào đây ba bảo. Lúc ấy đã hơn một giờ, sắp vào ca chiều, nhưng ba đã nói thế, tôi phải vào. Thì ra ba tôi hỏi hôm nay đi đâu mà mặc diện thế này? Sau khi biết lý do, ba bảo tôi: Đã gọi là bộ chuyên dùng đón khách, thì để đến lúc đón khách hãy thay vào. Mặc diện từ nhà thế này, đi đến cơ quan là không tiện đâu con ạ!".

 

Chị Tường Vân bảo, lúc ấy con gái cũng có tí phụng phịu, phần vì sắp muộn giờ làm. Ở nhà, tuy ba không bao giờ to tiếng với các con, nhưng một khi ba đã có ý kiến là các con phải tuyệt đối vâng theo. Có được nền nếp gia đình như thế, ấy là nhờ vào sự dạy dỗ chu đáo của mẹ Trinh. Tất nhiên, ba là trụ cột gia đình. Nhưng để mọi sự bày dạy đi vào chi tiết, chính là nhờ vào mẹ. Vì thế chị em trong nhà, tuy rằng toàn con gái, cũng chẳng to tiếng với nhau bao giờ.

 

Về sau này, nghĩ đến sự dạy dỗ của ba, chị Tường Vân càng cảm thấy thật thấm thía. Ngay từ những việc lớn như lựa chọn công việc, sợ con sức yếu không gánh vác được công việc, e người khác phải làm hộ cho đến không muốn con quá nổi bật trước đám đông đều thấm đượm "tinh thần cộng sản mẫu mực về đức tính cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư" - lời nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười đã từng nhận xét về ông. Chiếc áo ấy, đến giờ chị Vân vẫn giữ làm kỷ niệm. "Hàm ý của ba còn muốn dạy các con rằng phàm cái gì phải được đưa vào đúng chức năng, phận sự của nó. Áo để tiếp khách thì phải giữ, chỉ lúc tiếp khách mới dùng mới thật sự có ý nghĩa. Cách suy nghĩ đó đã ăn sâu vào con người cộng sản như ba, để rồi thể hiện trong từng hành động, ứng xử xuyên suốt cả cuộc đời ba", chị Tường Vân nói.

Cường Đặng Tweet