Giải pháp nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho thanh niên công nhân Quảng Ninh hiện nay

15:19 01/06/2015     2202

Công tác giáo dục   Web.ĐTN: Ở Quảng Ninh đội ngũ công nhân nói chung thanh niên công nhân ngành than nói riêng có vị trí, vai trò to lớn trong sự phát triển kinh tế - xã hội. Thanh niên công nhân ngành than là động lực cho quá trình phát triển nhanh và bền vững của ngành than, là lực lượng đi đầu trong xung kích trên mọi lĩnh vực, sáng tạo, đam mê khoa học, cải tiến nâng cao chất lượng sản xuất kinh doanh.
Trong những năm qua, nhất là khi có nghị quyết NQ 20 - NQ/TW về “Xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam trong thời kì đẩy mạnh công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước”; Nghị quyết số 25-NQ/TW về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá”, Quyết định 60/QĐ - TTg ngày 9/1/2012 của Thủ tướng chính phủ về “Phê duyệt ngành than tầm nhìn đến năm 2030”, đội ngũ công nhân là thanh niên ngành than có những bước phát triển vượt bậc.

Khái quát công tác Đoàn và phong trào thanh niên ngành Than

Cán bộ, đoàn viên thanh niên ngành than phát huy vai trò xung kích trong lao động sản xuất, xây dựng và tổ chức được nhiều phong trào thanh niên có sức lan tỏa lớn như: phong trào “Xung kích tình nguyện phát triển kinh tế xã hội và bảo vệ Tổ quốc”, “đồng hành cùng thanh niên lập thân lập nghiệp”, “hiến máu nhân đạo”. Đặc biệt là phong trào “Sáng tạo trẻ” ở các lĩnh vực nghiên cứu khoa học, cải tiến kỹ thuật, hợp lý hoá sản xuất, đào lò, bảo vệ, hoàn nguyên môi trường, an toàn lao động, triển khai sâu rộng đã là sân chơi lớn để đoàn viên, thanh niên ngành than cống hiến sức trẻ, trí tuệ của mình. Trong năm 2014, Đoàn Than đã có gần 100 đề tài và gần 700 sáng kiến cải tiến kỹ thuật, hợp lý hoá sản xuất đảm bảo an toàn, làm lợi hơn 20 tỷ đồng; Sáng kiến mở tuyến đường từ mức 169-180 Nam lộ trí để vận chuyển đất đá mức 175 NLT tạo diện nổ mìn mức 175 NLT không bị ách tắc, rút ngắn cung độ 200m, làm lợi 1,5 tỷ đồng; Sáng kiến “Khoan nổ mìn mở hướng vận tải đất đá trực tiếp xuống đường vận tải mức -150 khu III Vỉa 10 thay thế vận tải đất đá lên lò -135 khu III Vỉa 10 đã góp phần đẩy nhanh tiến độ thi công, đảm bảo đúng tiến độ, giảm chi phí sản xuất, tăng 200 tấn than/ngày; Đề tài “Áp dụng bê tông cốt thép có phụ gia đông cứng nhanh phục vụ chống giữ lò tại các đường lò thuộc dự án khai thác phần dưới mức -50 mỏ than Hà Lầm” của Đoàn Thanh niên Công ty CP Than Hà Lầm đã vinh dự được tôn vinh tại Festival Sáng tạo trẻ toàn quốc lần thứ VII năm 2014. Bên cạnh đó, thanh niên ngành than Quảng Ninh còn tích cực tham gia vào các hoạt động tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng, an sinh xã hội; công tác tham gia xây dựng Đoàn, Đoàn tham gia xây dựng Đảng.

Thực trạng đời sống của thanh niên công nhân ngành Than

Tuy nhiên, thời gian qua, do sự tác động tiêu cực của các nhân tố khách quan và chủ quan như: khủng hoảng kinh tế thế giới, kinh tế trong nước suy thoái, thị trường tiêu thu than bị thu hẹp, diễn biến phức tạp của tình hình trong nước và quốc tế, ngành than đang phải đối phó với những khó khăn chưa từng thấy. Từ Năm 2012 chế biến xuất khẩu than giảm mạnh cả về lượng và giá, lượng than sạch giảm từ 45 triệu tấn (2011) xuống còn 40 triệu tấn (năm 2012), lượng than tồn kho của các đơn vị đã lên tới trên 10 triệu tấn. Thu nhập của cán bộ, công nhân lao động chỉ bằng sụt giảm so với các năm trước, tình trạng công nhân tự ý thôi việc ngày càng phổ biến. Thêm vào đó, kết cấu hạ tầng còn nhiều hạn chế, ô nhiễm môi trường, tệ nạn xã hội phức tạp và gia tăng đã khiến cho môi trường sinh sống, làm việc của thanh niên ngành than trở nên khá khắc nghiệt. Với mức thu nhập 6 triệu/người/tháng trừ đi mọi khoản chi phí, thanh niên không có tích lũy. Mặt khác, ngành than là lĩnh vực sản xuất độc hại và nguy hiểm. Đa số người thanh niên mỏ bị các bệnh nghề nghiệp như: viêm phổi, nhiễm khuẩn, ù tai…đặc biệt điều kiện làm việc ở sâu dưới lòng đất nên khi xảy ra tai nạn lao động thường tỷ lệ tử vong rất cao.Trước đây một người thợ có thể nuôi thêm một người, điều này hiện nay không còn. Không những thế các dịch vụ tiêu dùng như giá thuê nhà ở, giá dịch vụ giáo dục, y tế tăng lên do lạm phát đã làm cho đời sống của thanh niên khó khăn nay càng khó khăn hơn. Những nhân tố trên đã tác động trực tiếp và tạo ra những hậu quả tiêu cực đời sống vật chất và tinh thần của thanh niên ngành than. Vì vậy, vấn đề trọng tâm nhất đang được đạt ra đối với ngành than hiện nay là phải tập trung tháo gỡ khó khăn trong sản xuất kinh doanh, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho công nhân lao động là đoàn viên thanh niên.

Thu nhập giảm sút, công việc độc hại và bấp bênh tác động trực tiếp đến tư tưởng, ý thức chính trị của thanh niên mỏ. Thanh niên mỏ giảm sút niềm tin vào cuộc sống, một bộ phận thanh niên mỏ thờ ơ với sự phát triển của xã hội. Thậm chí một bộ phận thanh niên bị lôi kéo vào các cách kiếm tiền phi pháp như: bán lậu than, ăn cắp xăng dầu, vận chuyển than lậu và các tệ nạn xã hội. Vì thế, một trong những vấn đề cấp bách được đặt ra trong thời gian tới là tỉnh Quảng Ninh, các cấp ủy Đảng và chính quyền nơi công nhân cư trú phải rà soát, tập trung giải quyết những khó khăn, vướng mắc tác động đến đời sống của công nhân lao động là thanh niên ngành than. Trong đó tập trung vào các vấn đề liên quan trực tiếp đến đời sống của người thợ như: tiền lương, nhà ở, chăm sóc sức khỏe, bảo hiểm, môi trường làm việc.

Thực tiễn đã chứng minh, đời sống vật chất, chất lượng cuộc sống là mục tiêu, là động lực làm việc của thanh niên ngành than. Ở ngành than thời gian qua gặp nhiều “nút thắt”, nhưng “nút thắt” quan trọng nhất, là đầu mối của mọi nút thắt là ở đời sống vật chất, các vấn đề liên quan đến đời sống của người thợ mỏ chưa được đáp ứng, chưa được giải quyết một cách thỏa đáng. Người thợ mỏ cần gì? Họ cần thu nhập ổn định, điều kiện làm việc tốt, cần nhà ở, dịch vụ y tế, giáo dục tốt, văn hóa trong lao động.

Một số giải pháp cơ bản

Một là, công việc không ổn định, thu nhập thấp vừa là nguyên nhân sâu xa vừa là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến những thất vọng của thanh niên trong cuộc sống và đó lại là nguyên nhân dẫn  đến việc thanh niên sa vào các lối sống tiêu cực, bao gồm cả việc phạm tội. Do đó tạo thêm nhiều việc ổn định, tăng thêm thu nhập cho cán bộ, công nhân lao động là thanh niên, quan tâm đến các biện pháp, phương tiện đảm bảo an toàn lao động, giảm đến mức thấp nhất tai nạn, thương tích từ lao động sản xuất của ngành than chính là giải pháp vừa là tổng thể vừa là khâu đột phá để thanh niên ngành than yêu nghề, sáng tạo và cống hiến cho vùng mỏ.

Hai là, đẩy mạnh đầu tư kinh phí xây dựng nhà ở, đáp ứng nhu cầu nhà ở cho thanh niên, dần khắc phục tình trạng thanh niên đi thuê nhà ở các khu dân cư. Khi triển khai xây nhà, tập trung quy hoạch tổng thể nhà ở với nhà trẻ, không gian vui chơi, y tế cho thanh niên, nhất là thanh niên đã lập gia đình và có con nhỏ để an tâm công tác.

Ba là, phối hợp liên kết với các công ty như công ty cổ phần Viglacera Hạ Long, công ty Viglacera Đông Triều, xi măng Cẩm Phả,… thực hiện bán trả góp hoặc hỗ trợ giá các sản phẩm cho thanh niên có nhu cầu sử dụng. Các công ty than nên phối hợp với sở Công thương thường xuyên đưa hàng Việt giá rẻ, chất lượng tốt tới tay người tiêu dùng là cán bộ, công nhân lao động ngành than tại các mỏ.

Bốn là, các tổ chức Công đoàn, hội Phụ nữ tăng cường phối hợp bảo vệ quyền và lợi ích của người công nhân, nhất là tập trung cải thiện môi trường làm việc, môi trường lao động, tổ chức khám sức khỏe định kỳ cho cán bộ, công nhân lao động.

Năm là, Ban giám đốc nên tăng cường phối hợp với các khu dân cư nơi người thợ mỏ cư trú, tổ chức sôi nổi các hoạt động, phong trào văn hóa văn nghệ, thể thao, xây dựng môi trường sống lành mạnh, ngăn chặn các ảnh hưởng tiêu cực của xã hội tác động vào thanh niên và gia đình thanh niên.

Sáu là, Đoàn than Quảng ninh cần đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp trong các công tác giáo dục giáo dục chính trị- tư tưởng cho thanh niên. Trong đó, trọng tâm, trọng điểm là tuyên truyền giáo dục chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, thường xuyên cung cấp thông tin về tình hình thời sự trong nước và quốc tế. Đoàn than phải tham mưu cho tỉnh Đoàn xây dựng các phong trào, các hoạt động thanh niên như: xây dựng tỉnh Quảng Ninh “Sáng - Xanh - Sạch - Đẹp và vệ sinh môi trường”, phong trào “Xung kích tình nguyện phát triển kinh tế xã hội và bảo vệ Tổ quốc”, “đồng hành cùng thanh niên lập thân lập nghiệp”… mang tính đặc thù của ngành than. Đặc biệt, phải đưa phong trào “Sáng tạo trẻ”,  phong trào “Thanh niên xung kích tiến quân vào Khoa học công nghệ” trở thành khâu đột phá  và là tiêu chí đánh giá hiệu quả công tác đoàn của các chi đoàn ngành than.

Làm tốt 6 giải pháp trên, cán bộ, công nhân lao động là thanh niên ngành than sẽ bớt đi những khó khăn, an tâm công tác, gắn bó quyền và lợi ích, có tư duy và tầm nhìn chủ động, sáng tạo song hành phát triển cùng ngành than, đưa ngành than vượt qua thức thách, ổn định và phát triển lên tầm cao mới.