Sức sống mới của phong trào

Tiếp nối truyền thống 50 năm phong trào Ba sẵn sàng, trải qua 15 năm triển khai thực hiện phong trào thanh niên tình nguyện, hình ảnh của thanh niên tình nguyện Thủ đô đã khẳng định với nhiều dấu ấn tốt đẹp trước dư luận xã hội và bạn bè quốc tế. Sức sống của những phong trào tình nguyện không chỉ thể hiện ở số lượng thanh niên tham gia ngày càng đông đảo mà còn phong phú về nội dung, hình thức và chất lượng; nhiều công trình thanh niên tình nguyện đã mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội cao. Các hoạt động tình nguyện không chỉ dừng lại ở quy mô trên địa bàn thành phố mà còn vươn tới các tỉnh miền núi khó khăn, các vùng thiên tai bão lũ và nước bạn Lào xa xôi.

Tuy nhiên, để tạo sức sống mới và sự lan tỏa cho các phong trào tình nguyện lớn mạnh thật sự, các hoạt động đi vào chiều sâu và tránh hình thức, đó là điều đặt ra với tổ chức Đoàn Thanh niên thành phố trong thời gian tới, đặc biệt là Năm Thanh niên tình nguyện 2014. Đồng chí Nguyễn Thị Ngà, Bí thư Thành Đoàn Hà Nội cho biết: "Đây là năm thanh niên Thủ đô khẳng định vai trò tiên phong, xung kích trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, là cơ hội vàng để Đoàn Thanh niên các cấp khẳng định vai trò nòng cốt trong việc xây dựng xã hội tình nguyện vì Thủ đô và đất nước văn minh giàu đẹp". Trên thực tế, để hoạt động tình nguyện của tuổi trẻ Thủ đô hướng tới chuyên nghiệp và hiệu quả trong năm 2014, Đoàn Thanh niên thành phố đã tập trung xác định nâng tầm các phong trào tình nguyện lên một bước mới, đổi mới về cả nội dung lẫn hình thức để thật sự là phong trào mang dấu ấn của thanh niên thông qua việc cụ thể hóa các hoạt động tình nguyện với năm nhóm nội dung chính: Hà Nội xanh (các hoạt động tình nguyện của tuổi trẻ vì Thủ đô sáng - xanh - sạch - đẹp); Hà Nội an toàn (các hoạt động tình nguyện của tuổi trẻ tham gia bảo đảm an toàn giao thông, an ninh chính trị - trật tự an toàn xã hội); Hà Nội văn minh (xây dựng nét đẹp văn hóa ứng xử, ý thức chấp hành pháp luật trong thanh niên Thủ đô); Hà Nội nghĩa tình (các hoạt động tình nguyện của tuổi trẻ vì cuộc sống cộng đồng; Đền ơn đáp nghĩa, uống nước nhớ nguồn, chăm sóc, giúp đỡ nhân dân và thanh, thiếu niên có hoàn cảnh khó khăn); Hà Nội trẻ (các sản phẩm của hoạt động tình nguyện thông qua công trình, phần việc thanh niên trên các lĩnh vực của đời sống xã hội).

Với năm nhóm nội dung của Năm Thanh niên tình nguyện 2014, Đoàn Thanh niên thành phố mong muốn các hoạt động tình nguyện phải có tính hiệu triệu thanh niên, xuất phát từ tinh thần tự nguyện, nhu cầu thiết thân của thanh niên, hướng tới chuyên nghiệp hóa công tác tổ chức tình nguyện.

Khởi động Năm Thanh niên tình nguyện, Đoàn Thanh niên thành phố đã tổ chức hoạt động tình nguyện đầu tiên của tuổi trẻ Thủ đô tại tỉnh Điện Biên, trong đó, đã ký kết chương trình phối hợp Năm Thanh niên tình nguyện với Đoàn Thanh niên các tỉnh cụm Tây Bắc: Điện Biên, Lai Châu, Sơn La, Lào Cai, Hòa Bình, Yên Bái. Theo đó, trong năm 2014, Đoàn Thanh niên thành phố cam kết sẽ hỗ trợ sáu tỉnh: Tại mỗi tỉnh xây dựng ít nhất một nhà bán trú cho học sinh, trị giá 100 triệu đồng/nhà; tặng mỗi tỉnh một sân chơi cho thiếu nhi, trị giá 30 triệu đồng/sân; tổ chức tại mỗi tỉnh ít nhất một đợt khám bệnh, phát thuốc miễn phí cho thanh, thiếu niên và nhân dân có hoàn cảnh khó khăn, đồng thời hỗ trợ thí sinh và người nhà thí sinh tại các tỉnh về Thủ đô tham dự kỳ thi tuyển sinh đại học, cao đẳng năm 2014.

Xây dựng tính bền vững

Thực tiễn các hoạt động tình nguyện thông qua phong trào thanh niên tình nguyện đã trở thành phương châm sống đẹp, sống có ích của những người trẻ. Tuy nhiên, cùng với những kết quả đạt được của phong trào thanh niên tình nguyện 15 năm qua, có thể thấy: Ở một số nơi, tổ chức Đoàn chưa phát huy được vai trò định hướng, dẫn dắt các đội hình tình nguyện; việc triển khai phong trào thanh niên tình nguyện đôi khi còn mang tính hành chính; tính hiệu triệu và lan tỏa của các hoạt động tình nguyện chưa đến được số đông bạn trẻ. Cơ chế hoạt động tình nguyện chưa rõ ràng; một bộ phận giới trẻ khi tham gia hoạt động tình nguyện còn mang tính hình thức; tính chuyên nghiệp trong tổ chức thực hiện ở một số lĩnh vực tình nguyện chưa cao...

Tổ chức Đoàn các cấp cần quan tâm xác định rõ phương châm: Các hoạt động trong Năm Thanh niên tình nguyện phải bảo đảm tính rộng khắp, tính định hướng, tính dẫn dắt, tính thiết thực và tính bền vững. Theo đó, Đoàn cần khơi dậy tinh thần tình nguyện và khẳng định tính hiệu triệu, định hướng, dẫn dắt các lực lượng và đội hình tình nguyện; các hoạt động tình nguyện phải bám sát nhiệm vụ chính trị của từng địa phương, đơn vị và nhu cầu của lĩnh vực tình nguyện. Quan tâm tuyển chọn, đào tạo, tập huấn tình nguyện viên bài bản, khoa học. Tham mưu cơ chế, chính sách cho các hoạt động tình nguyện và lực lượng tình nguyện viên; huy động nguồn lực để hỗ trợ các hoạt động tình nguyện...

Một bài toán đặt ra cho tổ chức Đoàn trong Năm Thanh niên tình nguyện 2014 là làm thế nào để từ phong trào thanh niên tình nguyện sẽ góp phần định hình được mô hình và phong trào cộng đồng tình nguyện, xã hội tình nguyện, gia đình tình nguyện... để hoạt động tình nguyện không chỉ là hoạt động của riêng giới trẻ.

Với tinh thần đổi mới, mong muốn tạo dấu ấn trong Năm Thanh niên tình nguyện 2014, Đoàn Thanh niên thành phố quyết tâm tạo sự đột phá nâng tầm một bước mới trong phong trào thanh niên tình nguyện, khẳng định rõ nét tính dẫn dắt cho công tác Đoàn và phong trào thanh, thiếu niên cả nước, xây dựng một thế hệ trẻ Thủ đô sống có lý tưởng, có tinh thần dân tộc, có chí khí, có niềm tin và luôn khát khao cống hiến cho xã hội.