Một số mô hình kiểm soát rác thải nhựa

14:42 28/11/2022     4559

3 Chương trình   ĐTN: Thời gian qua, nhiều chương trình lớn về bảo vệ môi trường với các hoạt động thiết thực và có ý nghĩa đang được tuổi trẻ cả nước hưởng ứng mạnh mẽ. Đặc biệt, bằng những mô hình thiết thực, đoàn viên, thanh niên đã và đang chứng tỏ là lực lượng xung kích đi đầu, là những hạt nhân kêu gọi cộng đồng cùng chung tay hành động chống rác thải nhựa, xây dựng xã hội an toàn, văn minh và hiện đại.

Rác thải nhựa đang là hiểm họa môi trường toàn cầu. Cùng với các quốc gia trên thế giới, Việt Nam đang nỗ lực để loại bỏ ô nhiễm do rác thải nhựa gây ra. Ở nước ta đã xuất hiện một số mô hình kiểm soát rác thải nhựa mang lại hiệu quả cao. Đoàn viên thanh niên đã phát huy vai trò xung kích, chủ động, sáng tạo trong việc hưởng ứng phong trào phòng, chống rác thải nhựa bằng nhiều việc làm thiết thực, hiệu quả, góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường ở địa phương.

 

 

Hải Phòng đã triển khai nhiều mô hình sáng tạo, bước đầu đạt hiệu quả tốt như: chợ Cát Bà nói không với túi nilon khó phân hủy; khách sạn nói không với sản phẩm nhựa một lần;Trường học không sử dụng túi nilon khó phân hủy, không sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần; Mô hình “Biến rác thành tiền” ; Mô hình “Xã đảo không sử dụng túi nilon khó phân hủy và sản phầm nhựa dùng một lần” tại xã Việt Hải. Mô hình Ngôi nhà xanh chống rác thải nhựa cũng là mô hình thu gom, tái chế rác thải nhựa do Quận đoàn Hải An triển khai thí điểm tại phường Đông Hải 1 phát huy sự hiệu quả suốt thời gian qua. 

Mỗi thùng rác có thể chứa 4 - 5 tạ vỏ chai nhựa, được đặt tại bãi biển khu II, bãi biển đoàn 295 và đảo Hòn Dấu. Tại đảo Cát Bà, việc thu gom rác trên vịnh được thực hiện bởi Ban Quản lý vịnh Cát Bà. Hàng ngày, có tàu đi thu gom rác tại các bè nuôi trồng thủy sản, nhà hàng nổi, tàu du lịch và vớt rác trôi nổi trên vịnh. Rác thu gom trên vịnh được chuyển lên bờ và vận chuyển về khu xử lý.

 

 

Quảng Ninh đã thực hiện phân loại rác tại nguồn trên tất cả các điểm tham quan vịnh Hạ Long nhằm giảm tải ô nhiễm môi trường do rác thải nhựa và tiết kiệm chi phí thu gom, xử lý. Các mô hình thanh niên tham gia bảo vệ môi trường được triển khai có sáng tạo như mô hình lò đốt rác thải tại xã Quảng Long (huyện Hải Hà), mô hình giảm thiểu rác thải nhựa ở Cô Tô, Đoàn Khối với mô hình "Hãy cho cá ăn rác", "Sân chơi cho bé bằng vật liệu tái chế". Các mô hình tiêu biểu trong xây dựng đô thị văn minh như “Góc phố xanh - vỉa hè sạch” tại TP Hạ Long; tuyên truyền, hướng dẫn các hộ gia đình vùng cao ăn ở hợp vệ sinh với các tiêu chí cụ thể về nhà ở, nhà bếp, sân ngõ, chuồng trại, nhà vệ sinh... góp phần làm thay đổi nhận thức trong nhân dân về việc xây dựng nếp sống văn minh.

 

 

Tại Quảng Ngãi, mô hình Làng không rác được triển khai thí điểm tại làng Gò Cỏ (xã Phổ Thạnh) là một ngôi làng nhỏ ven biển có nhiều di tích lịch sử mang đậm dấu ấn văn hóa Sa Huỳnh, Chămpa và văn hóa Việt. Mô hình “Làng không rác” được triển khai bao gồm hoạt động phân loại rác tại nguồn (69 hộ dân của làng sẽ được trang bị mỗi hộ một bộ ba thùng rác chứa rác vô cơ, hữu cơ và tái chế để phân loại rác tại nhà; được tập huấn, giám sát trong việc phân loại rác tại nguồn). Đối với hợp phần làm phân compost (phân hữu cơ), Dự án trang bị thiết bị và giúp người dân biết cách ủ rác hữu cơ thải ra hàng ngày để thành phân hữu cơ dùng cải tạo đất, hoặc bón cho cây trồng. Mô hình “giỏ nhựa đi chợ” do Hội liên hiệp phụ nữ các xã, phường trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi triển khai từ 3 năm gần đây đã thu hút đông đảo hội viên tham gia.

Mô hình nhằm vận động hội viên phụ nữ hạn chế sử dụng túi nilon trong sinh hoạt hàng ngày. Bên cạnh việc dùng giỏ nhựa, nhiều hội viên phụ nữ còn dùng hộp nhựa để đựng thức ăn, dùng lá chuối để gói thực phẩm thay vì dùng túi nilon. Sau một thời gian triển khai thực hiện mô hình, việc sử dụng giỏ nhựa đi chợ đã trở thành thói quen “mới” của hội viên phụ nữ ở một số địa phương.

Qua rà soát một số mô hình kiểm soát rác thải nhựa ra biển tại một số quốc gia trên thế giới và các tỉnh/thành của Việt Nam, có thể thấy, việc xây dựng mô hình kiểm soát rác thải nhựa ra biển phải phù hợp với thực tế phân loại, thu gom rác thải tại địa phương (cấp xã, huyện) và phụ thuộc vào điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị thu gom, phân loại; thực tế xử lý chất thải trên địa bàn xã, huyện; năng lực (nhân lực và nguồn lực tài chính) của địa phương.

Để mô hình kiểm soát đi vào hoạt động trong thực tế, cần có sự phối hợp tham gia của các cấp chính quyền tại địa phương (huyện, xã), có sự tham gia của tổ, đội thu gom và nhận được sự ủng hộ, sẵn sàng tham gia các hoạt động đồng quản lý rác thải của người dân. Đồng thời cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền về tác hại của rác thải nhựa, chung tay phòng chống và giảm thiểu rác thải nhựa; vận động người dân tích cực phân loại rác tại hộ gia đình; thực hiện các biện pháp thu gom, tái sử dụng, tái chế các sản phẩm từ nhựa và túi ni lông khó phân hủy; thay đổi thói quen sử dụng túi nilon bằng các vật liệu hữu cơ thân thiện môi trường trong việc mua bán sản phẩm, hàng hoá trong đời sống hàng ngày.

 

BA