Đẩy mạnh các hoạt động tạo môi trường định hướng, vun đắp lý tưởng sống cho sinh viên trong bối cảnh mới

14:48 19/12/2023     2620

Hoạt động Hội, Đội   ĐTN: Sáng 19/12, sinh viên Vũ Thu Hằng - “Sinh viên 5 tốt” cấp thành phố, Uỷ viên Ban Thường vụ Đoàn trường Đại học Ngoại ngữ, Đại học Quốc gia Hà Nội đã có bài tham luận tại Đại hội.

Cổng thông tin điện tử Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh xin đăng tải toàn văn tham luận.

 

Vũ Thu Hằng - “Sinh viên 5 tốt” cấp thành phố, Uỷ viên Ban Thường vụ Đoàn trường Đại học Ngoại ngữ, Đại học Quốc gia Hà Nội, đại diện đoàn đại biểu Hội Sinh viên Việt Nam TP. Hà Nội tham luận với chủ đề: Giải pháp đẩy mạnh các hoạt động tạo môi trường định hướng, vun đắp lý tưởng sống cho sinh viên trong bối cảnh mới.

 

I. LÝ TƯỞNG SỐNG – NGÔI SAO DẪN LỐI CUỘC SỐNG CỦA SINH VIÊN VÀ NGỌN CỜ HIỆU TRIỆU CỦA HỘI SINH VIÊN VIỆT NAM

1. Lý tưởng sống là gì? Lý tưởng sống của con người được hình thành và chịu tác động từ những nhân tố nào?

Tại Đại hội sinh viên lần thứ hai, ngày 7/5/1958, Bác Hồ đã căn dặn sinh viên: “Đối với thanh niên trí thức như các cháu ở đây thì cần đặt hai câu hỏi: Học để làm gì? Học để phục vụ ai? Đó là hai câu hỏi cần phải trả lời dứt khoát thì mới có phương hướng”. Và đến ngày hôm nay, sau 65 năm, lời dặn dò của Bác về hành trình chiêm nghiệm, trải nghiệm và tìm kiếm “LÝ TƯỞNG” trong sinh viên vẫn còn nguyên giá trị.

Tôi là Vũ Thu Hằng, sinh viên 5 tốt cấp Thành phố Hà Nội, Uỷ viên Ban thường vụ Đoàn trường Đại học Ngoại ngữ, Đại học Quốc gia Hà Nội. Tại Đại hội hôm nay, tôi rất vinh dự được đại diện cho Hội Sinh viên Thành phố Hà Nội trình bày tham luận Giải pháp đẩy mạnh các hoạt động tạo môi trường định hướng vun đắp lý tưởng sống cho sinh viên trong Bối cảnh mới.

Ở phần tham luận trước, chúng ta đã được lắng nghe những ý kiến đóng góp mới mẻ, trẻ trung, sáng tạo đến từ Hội Sinh viên Thành phố Hồ Chí Minh dành cho hoạt động Hội trong nhiệm kỳ tới. Trong một xã hội đầy biến động, đổi thay và những thử thách, đòi hỏi thế hệ trẻ phải không ngừng đổi mới, sáng tạo, thích ứng với thời cuộc, thì chúng tôi vẫn tin rằng có một nền tảng bất biến, không đổi, chính là nền tảng lý tưởng và bản lĩnh chính trị mà mỗi sinh viên cần bồi dưỡng và gìn giữ.

Vậy lý tưởng sống là gì? Có lẽ đó cũng là câu hỏi trăn trở của nhiều cán bộ Hội đang ngồi đây hôm nay. Mỗi người trong chúng ta sẽ đều có những mong muốn ước mơ riêng của cá nhân, nhưng khi nói về lý tưởng của sinh viên Việt Nam thì điểm hội tụ chính là những giá trị đã trường tồn cùng lịch sử dân tộc, là lòng yêu nước nồng nàn, là ý thức tự cường dân tộc, là khát vọng cống hiến trách nhiệm, hết mình,... Những giá trị ấy được hun đúc từ cội nguồn dân tộc, từ nghìn năm lịch sử, từ hy sinh máu xương của cha ông ta đã trở thành mạch nguồn của tình cảm, của lòng biết ơn và của lý tưởng dân tộc không ngừng chảy trong mỗi người Việt Nam ta, mà trong đó tầng lớp sinh viên chính là đại diện tiêu biểu. Khi đất nước còn chiến tranh, lý tưởng của nhân dân Việt Nam là đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước. Ngày nay, lý tưởng chung của đất nước ta là thực hiện được mục tiêu đến năm 2030, nước ta là nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao và đến năm 2045, nước ta trở thành nước phát triển, thu nhập cao; là phát triển đất nước giàu mạnh, phồn vinh, văn minh, hạnh phúc.

2. Vì sao sinh viên cần được định hướng và vun đắp lý tưởng sống?

Nếu các bạn vẫn đang trăn trở về lý tưởng sống của cuộc đời mình, hãy cùng thử nhìn lại những gương mặt ánh mặt rạng ngời của sinh viên Hà Nội năm 1969 sôi nổi hưởng ứng phong trào 3 sẵn sàng; cùng xem lại thước phim Mùi cỏ cháy bản hùng ca về những chàng lính sinh viên thủ đô mười tám đôi mươi hăng hái “xếp bút nghiên lên đường ra chiến đấu” và nhiều anh chị đã mãi mãi nằm lại nơi chiến trường khốc liệt; hay cùng đọc lại những dòng nhật ký của Liệt sĩ Đặng Thuỳ Trâm, sinh viên Đại học Y khoa Hà Nội vừa tốt nghiệp đã lên đường vào Nam chiến đấu:

“Cuộc sống vô cùng anh dũng, vô cùng gian nan, chết chóc hy sinh còn dễ dàng hơn ăn một bữa cơm… con sống chiến đấu và nghĩ rằng mình sẽ ngã xuống vì ngày mai của dân tộc. Ngày mai trong tiếng ca khải hoàn sẽ không có con đâu. Con tự hào vì đã dâng trọn đời mình cho Tổ quốc."

Và đó chính là sức mạnh, là vẻ đẹp lấp lánh của lý tưởng, đã đưa những người thanh niên, sinh viên thủ đô ấy vượt qua mọi khó khăn sợ hãi, sống và cống hiến hết mình, hoá thân thành những điều thật cao đẹp và thiêng liêng. Đó cũng chính là cơ sở để chúng ta khẳng định vai trò nền tảng của lý tưởng sống trong cuộc đời mỗi người, và đặc biệt là với sinh viên, những người trẻ đang ở chặng đường đẹp nhất, rực rỡ nhất của cuộc đời.

3. Vì sao Hội Sinh viên cần quan tâm đẩy mạnh các hoạt động định hướng, vun đắp lý tưởng sống cho sinh viên?

Hội Sinh viên Việt Nam là tổ chức được hình thành từ phong trào đấu tranh yêu nước của học sinh sinh viên vì hòa bình, độc lập dân tộc – biểu tượng cao đẹp nhất của lý tưởng cách mạng. Có thể nói, ngay từ khi ra đời, sứ mệnh của Hội Sinh viên Việt Nam đã gắn liền với hành trình xây dựng và vun đắp lý tưởng cao đẹp cho thế hệ trẻ nói chung, sinh viên nói riêng. Trải qua 73 năm lịch sử hào hùng, những thành tựu vẻ vang nhất của Hội trên mỗi chặng đường từ phong trào 3 sẵn sàng, 5 xung phong, Ánh sáng văn hóa hè đến Sinh viên 5 tốt ngày nay đều được xây dựng trên nền tảng lý tưởng sống đẹp, khát vọng cống hiến của sinh viên. Nói cách khác, bản lĩnh chính trị và lý tưởng sống cao đẹp chính là ngọn cờ hiệu triệu của Hội Sinh viên Việt Nam.

II. KẾT QUẢ TRIỂN KHAI CÁC HOẠT ĐỘNG ĐỊNH HƯỚNG, VUN ĐẮP LÝ TƯỞNG SỐNG CHO SINH VIÊN

Để xây dựng lý tưởng và vươn tới lý tưởng cần có sự thống nhất hài hoà giữa ba yếu tố: nhận thức sâu, niềm tin và ý chí. Soi chiếu vào các mặt công tác Hội và phong trào sinh viên, chúng ta có thể tìm kiếm các nhóm giải pháp chính để hình thành nên 03 yếu tố này:

1. Thứ nhất, các hoạt động giáo dục nhận thức, giữ vững bản lĩnh chính trị trong sinh viên

Hội Sinh viên Việt Nam thành phố Hà Nội xác định đây là một trong những mặt công tác có vai trò, vị trí đặc biệt quan trọng trong xây dựng, củng cố tình cảm, niềm tin, bản lĩnh chính trị cho gần 500.000 Hội viên, sinh viên. Việc tổ chức nghiên cứu, tìm hiểu chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; học tập các bài lý luận chính trị, các quan điểm, chủ trương của Đảng, đặc biệt là Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII và các văn bản cụ thể hóa nghị quyết; chính sách, pháp luật của Nhà nước được triển khai hiệu quả với nhiều hình thức sáng tạo, đa dạng, hiện đại, gần gũi, thu hút đông đảo các bạn sinh viên, hội viên tham gia.

Đặc biệt, các chương trình về nguồn, “Hành trình tri ân”, các hoạt động “Đền ơn, đáp nghĩa”, “Uống nước nhớ nguồn” luôn được duy trì tổ chức tốt góp phần giáo dục tinh thần cách mạng, truyền thống tốt đẹp của dân tộc, bồi đắp lòng yêu nước, khơi dậy tinh thần tự hào dân tộc trong sinh viên Thủ đô.

2. Thứ hai, các hoạt động rèn luyện đạo đức, xây dựng lối sống đẹp trong sinh viên

Thực hiện đề án "Bồi dưỡng lý tưởng, xây dựng khát vọng trong Sinh viên Thủ đô", và cuộc vận động “Xây dựng giá trị hình mẫu thanh niên Thủ đô thời đại mới”, nhiều tọa đàm, diễn đàn và các hoạt động được Hội Sinh viên Việt Nam TP Hà Nội tổ chức giúp nhân rộng các mô hình hay, cách làm sáng tạo trong công tác bồi dưỡng lý tưởng đồng thời lan tỏa những giá trị, lối sống tốt đẹp góp phần gìn giữ, phát huy truyền thống văn hóa tốt đẹp của Thủ đô và đất nước, xây dựng thế hệ sinh viên Thủ đô thanh lịch, văn minh.

Hội Sinh viên TP cũng triển khai hiệu quả giải pháp nắm bắt thông tin, dư luận trong Sinh viên Thủ đô thông qua các tổ nắm bắt trực thuộc Hội Sinh viên các trường. Từ mạng lưới phủ khắp này, những mong muốn, nguyện vọng chính đáng của hội viên, sinh viên đều được lắng nghe, giải đáp, định hướng kịp thời.

3. Thứ ba, các hoạt động vun đắp khát vọng cống hiến, phát huy tinh thần tình nguyện vì cộng đồng cho sinh viên

Trong nhiệm kỳ qua, sinh viên Thủ đô tiếp tục khẳng định vai trò là lực lượng nòng cốt, chủ đạo trong các hoạt động tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng trên địa bàn Thành phố và nhiều tỉnh thành trên khắp cả nước. Hoạt động tình nguyện được các cấp bộ Hội triển khai tập trung vào các chiến dịch cao điểm, gắn với chuyên môn, với các địa bàn trọng điểm, các địa bàn khó khăn, qua đó, phát huy được thế mạnh của sinh viên Thủ đô, có tính thu hút, tập hợp sinh viên tham gia góp phần thực hiện các nhiệm vụ chính trị, phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương

Hãy nhìn về những ngày khó khăn khi dịch bệnh covid 19 diễn biến phức tạp, Hội sinh viên Việt Nam thành phố Hà Nội đã hiệu triệu hàng nghìn sinh viên viên, thanh niên tham gia phát triển kinh tế-xã hội, phòng, chống dịch Covid-19. Các chiến dịch “7 ngày cao điểm cùng Thành phố: Hỗ trợ tiêm chủng - truy tìm F0”, “học cùng chiến binh nhí”, “Áo xanh sư phạm tới trường”, “Tiếp sức sinh viên - vượt qua Covid”, “Siêu thị mini 0 đồng - Hà Nội trái tim hồng”, “sinh viên ngành y hỗ trợ tâm dịch”…những hoạt động nửa cuối nhiệm kỳ 2018 - 2023 của tổ chức Hội Sinh viên Thành phố được thực hiện bằng sự cố gắng, nỗ lực của sinh viên Thủ đô với những phần việc ý nghĩa vì cộng đồng. Đâu đó trên khắp mọi miền Tổ quốc và trong những vùng tâm dịch, đã có những mảnh đời, những nụ cười tiếp tục được viết tiếp,…

Hay với những hoạt động giản dị như giúp nhân dân cấy lúa; thắp sáng những tuyến đường quê, làm đường giao thông nông thôn; xây nhà văn hoá, nhà khăn quàng đỏ, nhà tình nghĩa; thay áo mới cho những tuyến phố bằng bức “tranh tường bích hoạ”, “đường hoa thanh niên”; dạy em thơ những điệu múa đẹp, bài hát hay; mang nụ cười đến với người già, trẻ nhỏ có hoàn cảnh khó khăn,… tất cả những điều đó đã và đang góp phần nuôi lớn những khát vọng, lý tưởng cao đẹp – “sống là cống hiến” trong mỗi bạn sinh viên, hội viên.

III. GIẢI PHÁP ĐẨY MẠNH CÁC HOẠT ĐỘNG TẠO MÔI TRƯỜNG ĐỊNH HƯỚNG, VUN ĐẮP LÝ TƯỞNG SỐNG CHO SINH VIÊN TRONG BỐI CẢNH MỚI

Giai đoạn 2023 – 2028 tới đây, tình hình kinh tế xã hội toàn cầu dự báo sẽ tiếp tục thay đổi rất nhanh, phức tạp, khó dự báo. Bối cảnh đô thị hoá, toàn cầu hoá, chuyển đổi số phát triển mạnh mẽ tạo ra cơ hội phát triển đột phá nhưng cũng chứa đựng nhiều vấn đề tác động tiêu cực, trong đó yếu tố cân bằng đời sống tinh thần, xây dựng “động lực đốt trong tích cực” của thế hệ trẻ thời gian qua cũng là bài toán được đặt ra trên nhiều diễn đàn. Vấn đề là làm thế nào để nâng cao bản lĩnh và “bộ lọc”, giúp các bạn trẻ tự tin hội nhập thế giới, chinh phục những đỉnh cao cuộc sống bằng sức mạnh nội tâm vững vàng, lý tưởng sống cao đẹp và bản lĩnh chính trị vững vàng. Dù trong hoàn cảnh, điều kiện nào, mỗi Hội viên, sinh viên chúng ta cần tâm niệm sâu sắc Lẽ sống cao đẹp của chúng ta chính là kiên định với con đường mà Đảng và bác Hồ đã chọn.

Dưới sự lãnh đạo của Đảng, thế hệ trẻ chúng trẻ chúng ta, tiêu biểu là các bạn sinh viên cần cùng toàn dân tộc tiếp tục phấn đấu thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, góp phần hiện thực hóa mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, sớm đưa đất nước ta trở thành quốc gia phát triển, có thu nhập cao theo định hướng xã hội chủ nghĩa, nhân dân có cuộc sống hòa bình, độc lập, tự do, ấm no, hạnh phúc. Đó cũng là cơ sở để chúng ta đóng góp xứng đáng vào sự nghiệp cách mạng thế giới như Bác Hồ hằng mong muốn.

Tại Đại hội hôm nay, bên cạnh việc tiếp tục phát huy những mặt đã làm tốt của Hội Sinh viên trong công tác định hướng, vun đắp lý tưởng sống cho sinh viên, chúng tôi xin được đề xuất, nhấn mạnh thêm một số vấn đề sau:

1. Trước hết, bắt đầu từ chính các cán bộ Hội chúng ta, cần được quán triệt, tuyên truyền sâu rộng về ý nghĩa của các hoạt động tạo môi trường định hướng, vun đắp lý tưởng sống cho sinh viên. Mỗi cán bộ Hội cần tâm niệm sâu sắc về tầm quan trọng của việc định hướng được lý tưởng sống cao đẹp, khát vọng chân chính trong sinh viên, và hiểu rõ đây sứ mệnh xuyên suốt của Hội Sinh viên Việt Nam qua mọi giai đoạn lịch sử. Từ việc hiểu đúng, hiểu đủ về giá trị của nhiệm vụ này đối với sinh viên và đối với tổ chức Hội, cán bộ Hội các cấp mới có thể có đủ quyết tâm và sự sáng tạo để triển khai hiệu quả nhiệm vụ này.

2. Thứ hai, xin đề xuất Hội Sinh viên Việt Nam cần tiếp tục nghiên cứu tổ chức có hiệu quả các chương trình tuyên truyền về tính ưu việt, giá trị tốt đẹp của chế độ Xã hội Chủ nghĩa, về lý tưởng cách mạng của Đảng, về mục tiêu khát vọng của Đất nước và dân tộc. Đặc biệt với sứ mệnh của một tổ chức chính trị xã hội, Hội Sinh viên Việt Nam cũng cần tăng cường triển khai các cách làm sáng tạo, sinh động, phù hợp tâm lý để sinh viên dễ tiếp cận và có sự yêu thích đối với các môn khoa học xã hội và nhân văn mà cốt lõi là hệ thống tri thức lý luận chính trị. Xét về chiều sâu bản chất nhân văn, chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh là khoa học vun trồng lý tưởng, đạo đức, trao cho sinh viên những phương tiện “học để làm người”, góp phần hình thành phẩm chất chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống xã hội chủ nghĩa cho sinh viên.

3. Thứ ba, về mặt phương thức, cần xác định rõ các giải pháp giáo dục lý tưởng của Hội Sinh viên đều phải thông qua thực tiễn và gắn với tập thể, cộng đồng. Dù trên nền tảng trực tuyến hay hoạt động trực tiếp, điều quan trọng là việc tạo ra những hoạt động thực tế để sinh viên tự mình trải nghiệm, tìm hiểu và xây dựng niềm tin, tình cảm cao đẹp từ thực tiễn, tránh tối đa cách làm hình thức, lý thuyết suông hoặc áp đặt giá trị. Đồng thời cần tăng cường xây dựng hệ thống kết nối sinh viên để cùng học, cùng chia sẻ như câu lạc bộ đội nhóm, cộng đồng liên kết trường, liên kết ngành…để cùng xây dựng và chia sẻ giá trị và lý tượng một cách bền vững.

LỜI KẾT

“Sinh viên Việt Nam: Vững bản sắc - Giàu khát vọng - Kiến tạo tương lai - Dựng xây đất nước” Khẩu hiệu của Đại hội một lần nữa khẳng định “Vững bản sắc - Giàu khát vọng" chính là nền tảng để sinh viên Việt Nam kiến tạo tương lai, dựng xây đất nước trong bối cảnh mới, thế giới mới, tương lai mới. Trên hành trình gìn giữ bản sắc và vun đắp lý tưởng, khát vọng của cuộc đời mình, các bạn sinh viên không thể và không nên tự mình thực hiện được mà cần có sự chung tay của hệ thống chính trị và của toàn xã hội, trong đó có vai trò rất đặc biệt của người đồng hành, Hội Sinh viên Việt Nam.

Chúng tôi hy vọng rằng qua bài tham luận này, các đồng chí cán bộ Hội của các tổ chức Hội trên khắp cả nước đang có mặt tại đây sẽ cùng suy ngẫm xem: Tổ chức Hội của chúng ta đã làm gì, đang làm gì - và thời gian tới sẽ cần phải làm gì để tiếp tục cùng đồng hành với hội viên, sinh viên trong chặng đường rèn luyện, cống hiến, trưởng thành và đến với lý tưởng của chính mình; và mỗi bạn hội viên, sinh viên đang có mặt tại Đại hội ngày hôm nay cũng sẽ trả lời được câu hỏi: Lý tưởng của bạn là gì? Để chúng ta có thể cùng nhau, như lời ca khúc Khát vọng Sinh viên Việt Nam “Thắp sáng ánh sao rực rỡ. Truyền thống Sinh viên Việt Nam mãi sáng ngời. Tự hào viết tiếp trang sử vinh quang Sinh viên Việt Nam”.

HỘI SINH VIÊN VIỆT NAM THÀNH PHỐ HÀ NỘI