Tinh thần Lý Tự Trọng vẫn mãi sáng soi cho lý tưởng sống thế hệ trẻ ngày nay

16:56 20/10/2014     9713

Công tác giáo dục   Web.ĐTN: Lý Tự Trọng với tuyên ngôn bất tử “Con đường của thanh niên chỉ là con đường cách mạng, không thể có con đường nào khác” đã trở thành lập trường sống và chiến đấu của lớp lớp thế hệ thanh niên Việt Nam mãi tận đến sau này.
Người anh hùng trẻ tuổi, chí lớn

Lý Tự Trọng (sinh ngày 20/10/1914) tên thật là Lê Hữu Trọng, con trai cụ Lê Khoan (tức Lê Hữu Đạt) và cụ Nguyễn Thị Sờm, quê gốc ở làng Việt Xuyên - huyện Thạch Hà - tỉnh Hà Tĩnh. Ngay từ nhỏ, Lý Tự Trọng đã tỏ ra là người sớm hiểu biết, thông minh và học rất giỏi, biết thông thạo 3 ngoại ngữ Thái, Pháp, Hán; được nuôi dưỡng trong môi trường cách mạng, Lý Tự Trọng sớm hiểu được nỗi khổ cực của nhân dân ta dưới chế độ cai trị của thực dân phong kiến.

Ngày 8 tháng 2 năm 1931, trong buổi mít tinh kỷ niệm một năm cuộc khởi nghĩa Yên Bái tổ chức tại Sài Gòn, Lý Tự Trọng đã bắn chết viên mật thám Le Grand để bảo vệ diễn giả Phan Bôi đang diễn thuyết tại quảng trường Lareni. Tuy nhiên, sau đó anh đã bị bắt giam vào Khám Lớn. Mặc dù thực dân Pháp đã dùng đủ mọi thủ đoạn tra tấn dã man lẫn dụ dỗ ngon ngọt nhưng chúng đã không khai thác được bất kỳ thông tin nào từ anh. Bất lực, Thực dân Pháp đưa anh ra xử án, Lý Tự Trọng đã bị kết án tử hình ngày 20 tháng 11 năm 1931 khi mới 17 tuổi.

a
Lãnh đạo Ban Dân vận Trung ương, Trung ương Đoàn  và tỉnh Hà Tĩnh trồng cây lưu niệm tại Khu tưởng niệm Lý Tự Trọng . Nguồn ảnh TPO

Đứng trước cái chết, Lý Tự Trọng không hề run sợ, anh đã chủ động biến phiên toà của đế quốc thành một diễn đàn của người chiến sĩ cộng sản. Khi luật sư bào chữa xin bọn thực dân “mở lượng khoan hồng” vì Lý Tự Trọng chưa đến tuổi trưởng thành, “hành động thiếu suy nghĩ”, anh đã gạt phắt đi và dõng dạc nói: “Tôi hành động có suy nghĩ, tôi hiểu việc tôi làm, tôi làm vì mục đích cách mạng. Tôi chưa đến tuổi trưởng thành thật, nhưng tôi đã đủ trí khôn để hiểu con đường của thanh niên chỉ là con đường cách mạng, không thể có con đường nào khác”.

Bản lĩnh cách mạng là điều tuyệt vời của Lý Tự Trọng. Tinh thần bất khuất của anh đã làm cho kẻ thù vô cùng khiếp sợ và đã động viên cổ vũ mạnh mẽ phong trào cách mạng trong cả nước lúc bấy giờ. Cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Lý Tự Trọng tuy ngắn ngủi nhưng đã nêu một tấm gương chói lọi cho các thế hệ thanh niên noi theo. Hình ảnh và chí khí người thanh niên Lý Tự Trọng đã trở thành biểu tượng hết sức thiêng liêng, cao đẹp trong lòng các thế hệ đoàn viên thanh niên. Câu nói của anh “Con đường của thanh niên chỉ là con đường cách mạng, không thể có con đường nào khác” đã trở thành lý tưởng sống và vũ khí chiến đấu của thanh niên Việt Nam từ đó cho đến hôm nay và mãi mãi sau này.

Tư tưởng, bản lĩnh của Lý Tự Trọng đã trở thành phương châm hành động của các tầng lớp thanh niên Việt Nam. Người con của quê hương Xô-viết anh hùng ngã xuống nhưng lời nói: "…Con đường của thanh niên chỉ có con đường Cách mạng…" của Anh đã thôi thúc các thế hệ trẻ Việt Nam bền gan, vững chí một lòng theo Đảng làm nên nhiều chiến công lẫy lừng, nhiều thành tích to lớn. Trải qua hai cuộc kháng chiến trường kỳ chống giặc ngoại xâm và làm nghĩa vụ quốc tế cũng như trong sự nghiệp đổi mới hiện nay, các thế hệ thanh niên Việt Nam noi gương Lý Tự Trọng và các bậc cha anh đi trước sẵn sàng xả thân vì nghĩa lớn. Đó là các anh hùng liệt sỹ Phan Đình Giót, Tô Vĩnh Diện, Võ Thị Sáu, Nguyễn Văn Trỗi, 10 cô gái Thanh niên xung phong Ngã ba Đồng Lộc huyền thoại… Tất cả đều là những tấm gương điển hình trên trận tuyến chống quân thù, trở thành biểu tượng sáng ngời của Chủ nghĩa anh hùng Cách mạng Việt Nam.

Tinh thần Lý Tự Trọng vẫn còn nguyên giá trị

Nằm trong chuỗi hoạt động và đợt sinh hoạt chính trị cao điểm kỷ niệm 100 năm ngày sinh đồng chí Lý Tự Trọng (20/10/1914 - 20/10/2014), Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề "Tinh thần Lý Tự Trọng và con đường cách mạng của thanh niên thời kỳ mới", nhằm phân tích, làm sáng rõ hoàn cảnh lịch sử, thân thế, sự nghiệp và những bài học quý giá từ cuộc đời hoạt động cách mạng của đồng chí Lý Tự Trong; ý nghĩa và giá trị trường tồn của chân lý “Con đường của thanh niên chỉ là con đường cách mạng, không thể có con đường nào khác”, từ đó khẳng định mạnh mẽ niềm tin của thanh niên Việt Nam hôm nay vào con đường cách mạng mà Đảng, Bác Hồ, nhân dân ta và các thế hệ thanh niên đi trước đã chọn; thể hiện trách nhiệm của thế hệ trẻ trong tiếp nối truyền thống yêu nước, thắp sáng lý tưởng cách mạng, tiếp tục đẩy mạnh phong trào hành động cách mạng trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong giai đoạn hiện nay.

f
Văn nghệ chào mừng của tuổi trẻ TP Hồ Chí Minh tại  Lễ Phát động các hoạt động kỷ niệm 100 năm ngày sinh anh Lý Tự Trọng

Theo Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn Nguyễn Đắc Vinh, cuộc đời và sự nghiệp cách mạng vẻ vang của anh Trọng đã để lại cho lớp lớp các thế hệ thanh niên Việt Nam nhiều bài học quý giá: đó là bài học về lòng yêu nước nồng nàn, yêu đồng bào và tinh thần tự tôn dân tộc; đó là bài học về tấm gương ham học hỏi, ham hiểu biết để đóng góp được nhiều hơn cho sự nghiệp cách mạng của Đảng ta, nhân dân ta; đó là bài học về lòng can đảm, gan dạ, anh dũng và ý chí sắt đá của một chiến sỹ cộng sản chân chính; đó là bài học về tình đồng chí, đồng đội thủy chung son sắt; đó là bài học về sự giác ngộ chính trị và tấm lòng kiên trung theo Đảng, suốt đời phấn đấu vì độc lập dân tộc, hạnh phúc của nhân dân.

"Trải qua các giai đoạn cách mạng, hôm nay tinh thần Lý Tự Trọng vẫn còn nguyên giá trị, là động lực thôi thúc, cổ vũ thanh niên Việt Nam vững niềm tin theo con đường cách mạng mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn”- đồng chí Nguyễn Đắc Vinh khẳng định.

Nói về  anh hùng Lý Tự Trọng, nguyên Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn Vũ Mão cho rằng, bản lĩnh cách mạng là điều tuyệt vời của Lý Tự Trọng. Tinh thần bất khuất của anh đã làm cho kẻ thù vô cùng khiếp sợ và đã động viên cổ vũ mạnh mẽ phong trào cách mạng trong cả nước lúc bấy giờ. Cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Lý Tự Trọng tuy ngắn ngủi nhưng đã nêu một tấm gương chói lọi cho các thế hệ thanh niên noi theo.

Theo nguyên Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn Vũ Mão, "Hình ảnh và chí khí người thanh niên Lý Tự Trọng đã trở thành biểu tượng hết sức thiêng liêng, cao đẹp trong lòng các thế hệ đoàn viên thanh niên. Câu nói của anh “Con đường của thanh niên chỉ là con đường cách mạng, không thể có con đường nào khác ” đã trở thành lý tưởng sống và vũ khí chiến đấu của thanh niên Việt Nam từ đó cho đến hôm nay và mãi mãi sau này”.

TS Đặng Duy Báu - Nguyên Bí thư Tỉnh ủy, Nguyên Chủ tịch HĐND tỉnh Hà Tĩnh cho rằng, tuổi trẻ Lý Tự Trọng không chỉ nêu lên tấm gương một thời, mà đã được các thế hệ lứa tuổi Anh tiếp nối, được nhân lên thành một tiềm năng, một sức mạnh vô song xuyên suốt thời gian của lớp lớp thanh niên cùng với cả dân tộc ở thời đại Hồ Chí Minh. Sức mạnh đó được hun đúc và nung nấu từ truyền thống lập nghiệp xây dựng quê hương đất nước và chiến đấu chống ngoại xâm để bảo vệ và gìn giữ nền độc lập dân tộc suốt bao đời nay và được tiếp sức bởi lý tưởng cách mạng của Đảng và Bác Hồ.

d
Tọa đàm "Tinh thần Lý Tự Trọng và con đường cách mạng của thanh niên Việt Nam" do Trung gương Đoàn phối hợp với Đài Truyền hình Việt Nam tổ chức

“Với tuyên ngôn bất tử của Lý Tự Trọng đã và đang được tiếp tục bàn giao cho thế hệ trẻ vững bước đi tới trong sự nghiệp đổi mới ngày nay vì một xã hội dân giàu, nước mạnh, công bằng, dân chủ, văn minh, vì một Tổ quốc Việt Nam độc lập thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ tiến bước trên con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội” - TS Đặng Duy Báu nói.

Nguyên Phó Bí thư Thường trực Thành ủy, nguyên Bí thư Thành Đoàn TP Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Đua chia sẻ, điều thiết tha trong tuyên ngôn đanh thép và đầy lãng mạn mà Lý Tự Trọng khẳng định, nhắn gửi cho thế hệ trẻ đã qua, cho chúng ta hôm nay và mai sau cũng là điều quan trọng, cốt lõi nhất mà mỗi thanh niên dù ở thời kỳ nào, giai đoạn nào cũng cần lựa chọn, xác định cho mình lý tưởng sống và kiên định với lý tưởng ấy.

“Sự nghiệp đổi mới toàn diện của Đảng, con đường công nghiệp hóa, hiện đại hóa đưa đất nước ta trở thành nước công nghiệp hiện đại mở ra cho thế hệ trẻ chân trời sáng lạng; nuôi dưỡng, chắp cánh những ước mơ, hoài bão, lý tưởng của tuổi trẻ và là môi trường để tuổi trẻ cống hiến, hiện thực hóa lý tưởng, lẽ sống ấy - đó là con đường cách mạng hiện nay” - đồng chí Nguyễn Văn Đua nhấn mạnh.

Xây dựng hình mẫu Tuổi trẻ ngày nay qua tấm gương anh hùng Lý Tự Trọng


Trong giai đoạn hiện nay, hình mẫu lý tưởng được TN xác định phù hợp với yêu cầu và điều kiện mới của sự phát triển đất nước và thời đại. Nếu như trong chiến tranh cứu nước, hình mẫu lý tưởng của TN là sẵn sàng chiến đấu, hy sinh, xả thân vì Tổ quốc: hình ảnh “anh bộ đội cụ Hồ”; “thanh niên xung phong” thì hiện nay mẫu người lý tưởng của TN cụ thể hơn, thiết thực hơn và sinh động hơn. Ngày nay, chúng ta đang tiếp tục xây dựng thế hệ thanh niên Việt Nam giàu lòng yêu nước, tự cường dân tộc; kiên định lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; có đạo đức cách mạng, ý thức chấp hành pháp luật, sống có văn hoá, vì cộng đồng; có năng lực, bản lĩnh trong hội nhập quốc tế; có sức khỏe, tri thức, kỹ năng và tác phong công nghiệp trong lao động tập thể, trở thành những công dân tốt của đất nước.

Qua các phong trào, các cuộc vận động của các cấp bộ Đoàn đã xuất hiện nhiều nhân tố điển hình ở hầu khắp các lĩnh vực. “Tuổi trẻ sống đẹp, sống có ích”, “Thanh niên tình nguyện vì an sinh xã hội và bảo vệ môi trường”, “Thanh niên lập thân, lập nghiệp, làm giàu chính đáng”... là những cuộc vận động mang đậm dấu ấn bởi ý nghĩa và sức lan tỏa của nó. Hình ảnh những chàng trai, cô gái với màu áo xanh tình nguyện trên đồng ruộng, nơi bản làng xa xôi hẻo lánh, lăn lộn giúp nhân dân tại các khu tái định cư, phòng chống thiên tai, lũ lụt... đã để lại ấn tượng đẹp. Tuổi trẻ hướng về biển, đảo vừa thể hiện tình yêu đất nước, vừa khẳng định quyết tâm bảo vệ chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc Việt Nam. Trong các hoạt động xã hội, thanh niên trở thành lực lượng chủ công với nhiều việc làm mang nặng tính nhân văn sâu sắc. Đó là chăm sóc, khám chữa bệnh, cấp thuốc miễn phí cho đối tượng gia đình chính sách, hộ nghèo, đồng bào vùng sâu vùng xa...; hiến máu tình nguyện cứu người; phát động quyên góp tiền ủng hộ nhiều bạn trẻ có hoàn cảnh khó khăn tiếp bước đến trường, vươn lên trong cuộc sống... Tất cả đã thể hiện rõ bản lĩnh, tố chất, nghị lực, tình cảm, trách nhiệm của tuổi trẻ trước cộng đồng. Đặc biệt nhiều thanh niên đã trở thành hình mẫu trong phong trào tuổi trẻ học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.

a
Tuổi trẻ Việt Nam hôm nay luôn vững niềm tin theo con đường cách mạng mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn

Từ tấm gương sáng ngời lý tưởng cách mạng của anh hùng Lý Tự Trọng, Chu Ngọc Hà - Đoàn Thanh niên Văn phòng Trung ương Đảng và Phạm Thị Hường - Viện Triết học, Viện Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam đều cho rằng, đối với thanh niên, dũng cảm, gan dạ, mưu trí, dám đương đầu với thử thách trong thời đại mới thể hiện bằng tinh thần xung kích, tự nguyện, sẵn sàng đi bất cứ đâu, làm bất cứ nhiệm vụ gì vì mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Trần Anh Thư, Đoàn thanh niên Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch nói, Anh hùng Lý Tự Trọng sẽ vĩnh viễn bất tử trong lòng dân tộc; tinh thần Lý Tự Trọng sẽ mãi tỏa sáng, mãi là ngọn đuốc dẫn đường, là kim chỉ nam cho các thế hệ thanh niên Việt Nam.

Phạm Thị Hường, Viện Triết học, Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam cho rằng, hoài bão của thanh niên hiện nay không phải là một lý thuyết mơ hồ hay một ý tưởng chung chung mà phải được xác định là học tập, lao động, cống hiến và bảo vệ chủ quyền quốc gia dân tộc.

Chia sẽ xây dựng hình mẫu thanh niên từ tấm gương anh hùng Lý Tự Trọng, nguyên Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn Vũ Mão đã cho biết: “Trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, thì tấm gương Lý Tự Trọng là nguồn động viên, cổ vũ mạnh mẽ đối với thanh niên và cho chúng ta những bài học sâu sắc. Điều cần thiết là chúng ta tìm ra những điểm mấu chốt nhất mà người thanh niên ngày nay cần đạt tới.

Với 10 tiêu chí được đưa ra, như: Có lý tưởng sống cao đẹp, Có bản lĩnh chính trị vững vàng, Có ý thức học tập rèn luyện nâng cao đạo đức và tri thức, Tìm tòi sáng tạo, nêu cao tinh thần xung phong tình nguyện... Theo nguyên Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn Vũ Mão, Thanh niên phải phấn đấu vươn lên, tự khẳng định mình, đóng góp và cống hiến cho đất nước, tiếp tục tỏ rõ vai trò xung kích, sáng tạo thể hiện sức sống, trí tuệ, tài năng của mình, tiếp tục thực hiện công cuộc đổi mới thắng lợi. Thanh niên phải tự xác định mình là những người kế tục trung thành và xuất sắc của các bậc tiền bối, mang lá cờ bách chiến, bách thắng của Đảng đi đến thắng lợi cuối cùng” .

*

*         *

Kỷ niệm 100 năm ngày sinh anh Lý Tự Trọng (20/10/1914 – 20/10/2014), tự hào về anh với câu nói bất hủ “Con đường của thanh niên chỉ là con đường cách mạng, không thể có con đường nào khác”, thanh niên Việt Nam hôm nay sẽ tiếp tục phấn đấu vươn lên, tự khẳng định mình, đi đầu trong cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật, chiến thắng nghèo nàn, lạc hậu, chống nguy cơ tụt hậu về kinh tế, đấu tranh không khoan nhượng những hiện tượng tiêu cực và tệ nạn xã hội; tin tưởng trung thành với sự nghiệp cách mạng của Đảng, nêu cao cảnh giác, đánh bại chiến lược diễn biến hòa bình của các thế lực thù địch bảo vệ thành quả cách mạng; đóng góp và cống hiến cho đất nước, tỏ rõ vai trò xung kích, sáng tạo, thể hiện sức sống, trí tuệ, tài năng của mình, tiếp tục thực hiện thành công sự nghiệp đổi mới đất nước. Mỗi đoàn viên thanh niên phải tự xác định mình là những người viết tiếp trang sử của thế hệ cha anh đi trước, những người kế tục trung thành và xuất sắc của các bậc tiền bối, phấn đấu đưa nước ta sánh vai với các cường quốc trên thế giới như Chủ tịch Hồ Chí Minh hằng mong muốn.

---------------------

* Bài viết có sử dụng một số thông tin của đồng nghiệp và Kỷ yếu Hội thảo Khoa học “Tinh thần Lý Tự Trọng và con đường cách mạng của thanh niên thời kỳ mới”.