Giải pháp “Nâng cao chất lượng hoạt động Đội trong trường học”

09:05 11/11/2011     32600

Công tác giáo dục   Web.ĐTN: Đội Nhi đồng cứu quốc, tiền thân của Đội TNTP Hồ Chí Minh ngày nay được thành lập. Mở ra một thời kì phát triển mới của phong trào thiếu nhi yêu nước, phản ánh tầm nhìn chiến lược và niềm tin sâu sắc của Đảng, Bác Hồ đối với măng non - những chủ nhân tương lai của đất nước.
Bảo vệ, chăm sóc, giáo dục trẻ em là nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn dân và toàn xã hội; song công tác Đội trong nhà trường, luôn chiếm vị trí quan trọng, trong công tác giáo dục và đào tạo con người trong thời đại mới. Trước những thành công đã đạt được và yêu cầu của tuổi trẻ, những giải pháp để xây dựng tổ chức Đội TNTP Hồ Chí Minh, đặc biệt trong trường học càng trở lên quan trọng và cần thiết. Với mỗi một tập thể, cá nhân phụ trách công tác Đội trong trường học đều có giải pháp, cách làm của riêng mình, để nâng cao chất lượng hoạt động Đội trong trường học, cần tập trung trước mắt 7 vấn đề cơ bản:

Các em tham gia nghi thức buổi lễ
Các em tham gia nghi thức lễ Chào cờ


Xây dựng đội ngũ cán bộ Đội, nâng cao chất lượng đội viên.

Đây chính là xây dựng yếu tố con người: gồm người chỉ đạo và người thực hiện. Nếu cùng một người chỉ đạo: người thực hiện - các em đội viên hiểu nhanh, thực hiện tốt và hoàn thành chất lượng các nội dung thì phong trào Đội phát triển vững mạnh. Nhưng người thực hiện chậm, hiệu quả thấp thì phong trào hoạt động Đội khó thành công, khó phát triển.

Nếu cùng một người thực hiện tốt: mà người chỉ đạo không hiệu quả thì hoạt động Đội cũng không thể thành công. Cho nên, yếu tố con người là quan trọng, mang tính then chốt.
Do vậy, tiếp tục nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ phụ trách Đội các cấp đủ về số lượng, giỏi về kĩ năng, sâu về nghiệp vụ; theo hướng trẻ hoá, chuyên trách và thực sự có khả năng sư phạm để tham gia giáo dục các em đội viên, thấm nhuần ý thức và tư tưởng trong công tác Đội. Phải làm cho các em hiểu được “Trong trường học, không chỉ có nhiệm vụ học tập văn hoá, mà học tập và công tác Đội là hai nhiệm vụ song song có mối quan hệ biện chứng với nhau”. Cán bộ Phụ trách Đội, vừa là một nhà giáo dục, một người anh, người chị, nhiều lúc là người bạn tâm tình với các bạn đội viên, là chỗ dựa tinh thần cho các em. Ngoài việc gắn kết ba khâu: Nghĩ- Nói - Làm (nghĩ trúng, nói đúng và làm có hiệu quả) thì người Phụ trách Đội còn phải: Nhiệt tình, biết lắng nghe mọi người, luôn làm gương, có tính nhạy bén, làm việc khoa học, biết biểu dương, phê bình, trung thực, thẳng thắn, gần gũi với các em, luôn học hỏi trên tinh thần cộng tác và tiến bộ.

Hiện nay, tại các trường tiểu học, THCS cán bộ Phụ trách Đội phần lớn làm công tác kiêm nhiệm. Do vậy, kiện toàn đội ngũ cán bộ Đội chuyên trách đủ về số lượng, chất lượng để đáp ứng được yêu cầu trong thời kỳ hội nhập là rất cần thiết. Bên cạnh đó, thì sự tin tưởng vào tuổi trẻ của các đồng chí lãnh đạo là một động lực khích lệ rất lớn, hãy trao cho tuổi trẻ cơ hội, hãy gắn cho tuổi trẻ những thử thách mới là mong muốn của không ít giáo viên – Tổng Phụ trách Đội mới ra trường hiện nay. Chúng ta tin tưởng: trong số đó sẽ có nhiều thành công, nhiều đột phá tích cực, nhiều sự nảy sinh mới lạ. Ngoài ra, tiếp tục cải tiến nội dung, chương trình phương pháp tập huấn nghiệp vụ, kỹ năng công tác cán bộ Đội, chú trọng đến hình thức đào tạo kỹ năng, để phù hợp với nhiệm vụ và thời cơ mới cũng rất cần thiết. Ngoài lòng nhiệt tình, sự say mê trong công tác, có trình độ kiến thức thì người Phụ trách Đội phải thực sự “Miệng nói, tay làm, óc nghĩ, chân đi, mắt  thấy, tai nghe”. Trong công tác Đội không nên coi trọng các em phải làm được cái gì? Mà quan trọng là: các em nghĩ như thế nào? Bộc lộ năng khiếu ra sao? Từ đó, làm cho các em thêm cảm hứng và tham gia tốt các hoạt động Đội.

Nâng cao chất lượng tổ chức Đội.

Tổ chức tốt yếu tố con người, chọn việc, chọn điểm, chọn thời cơ thích hợp và tạo ra các đợt thi đua cao điểm là giải pháp sắc bén góp phần thành công cho tổ chức Đội. Vì thế phải thực hiện tốt phương châm: hoạt động quyết liệt, giao rõ việc, chỉ rõ người, yêu cầu rõ mô hình, phát huy được tính sáng tạo, đa dạng trong hoạt động Đội.

Thực hiện tốt công tác tham mưu, chỉ đạo.

Tham mưu như thế nào? Chỉ đạo ra sao? Luôn là bài toán khó giải và không có đáp án tối ưu nhất! Đáp án còn phụ thuộc vào từng thời kì, từng vị trí công tác khác nhau của từng trường, từng người Phụ trách Đội. Nhưng người chỉ đạo hoạt động Đội phải luôn là người bạn chí tình của tuổi trẻ, vừa là người bạn thân thiết vừa là thủ lĩnh của họ.

Công tác tham mưu: Thay tuổi trẻ phải làm gì cho tổ quốc, thành tuổi trẻ được làm gì, được cống hiến như thế nào cho tổ quốc trong thời kì hội nhập của nền kinh tế quốc tế.
Công tác chỉ đạo theo quan điểm và tinh thần: Từ cái gần gũi đến cái thiết thực, từ việc nhỏ dần dần đến việc to, từ dễ dần dần đến khó, từ thấp dần dần đến cao. Từ thực hiện từ một chương trình nhỏ, chỉ đạo nhỏ đến chương trình lớn và chỉ đạo tổng thể, như vậy hoạt động Đội nếu thành công được một lần thì lần sau rất dễ thành công.

Xây dựng kế hoạch chiến lược, các mô hình hoạt động mới, phù hợp với sự phát triển của nền kinh tế và văn hoá.

Đây là nhiệm vụ quan trọng của Hội Đồng Đội các cấp, vì nó chính là “Kim chỉ nam” là bức tranh tương lai của Đội. Phải xây dựng được kế hoạch chiến lược mang tính vĩ mô, mang tính cổ vũ, mang tính thách thức và phù hợp. Nhưng phải dễ hiểu, dễ truyền đạt, hấp dẫn với thực tế và linh động; sao cho, Hội đồng Đội các cấp thấy hợp lí, nó xứng đáng, cần thiết. Từ đó phải truyền đạt thật rõ xuống Hội đồng Đội cấp dưới. Nhiệm vụ này, người lãnh đạo có tầm quan trọng đặc biệt. Trong hoạt động Đội, không chỉ cần có người lãnh đạo ở vị trí cao nhất mà cần ở mọi cấp độ, để đưa kế hoạch, tầm nhìn vào thực tiễn hoạt động. Công tác quản lí, tổ chức tốt là một trong những nhân tố quan trọng để hoạt động Đội ngày càng thực hiện một cách tối ưu.

Sự đổi mới hoạt động Đội không bao giờ là một quá trình thuần tuý từ trên xuống dưới, mà cần đến sự tham gia và hoà nhập của nhiều thành viên ở mọi cấp, từ cấp trên xuống, lẫn từ cấp dưới lên, từ đó đảm bảo được sự liên kết rộng rãi trước những thay đổi theo chiều hướng và áp lực của nền kinh tế hiện nay. Đổi mới phương thức hoạt động, nhưng đổi mới từ đâu? Đổi mới như thế nào? Đổi mới phải từ thực tiễn, từ những vấn đề nảy sinh và búc xúc từ thực tiễn, từ cơ sở. Khi thực hiện phải phân công rõ trách nhiệm, triển khai quyết liệt, đi đôi với kiểm tra, động viên và giám sát.

Thứ năm: Đổi mới công tác thi đua, hình thức khen thưởng - trách phạt trong hoạt động Đội để ngày càng sát với yêu cầu mới.


Trước nhiệm vụ, yêu cầu mới, câu hỏi đặt ra là: Làm như thế nào để thúc đẩy được thi đua, khen thưởng và trách phạt như thế nào để các tổ chức, cá nhân thực hiện làm việc tốt hơn? Chúng ta phải xác định được: khen thưởng và tránh phạt nó thống nhất với nhau về mục đích làm cho người được khen thưởng, người bị phạt làm việc tốt hơn, nhưng mâu thuẫn với nhau về quyền lợi. Khen thưởng như thế nào, trách phạt ra sao phải đạt được yêu cầu làm cho cá nhân hay tổ chức Đội nhận rõ được việc của mình đúng hay sai, tốt hay xấu. Đổi mới khen thưởng một cách thoả đáng có thể ảnh hưởng đến sự đổi mới của hoạt động Đội trong trường học, vì nó chỉ ra những điều mà tổ chức Đội cần phải làm, khuyến khích và tăng tiến. Đổi mới bằng cách tạo ra những thử thách và trách nhiệm cao hơn, tạo thêm nhiều cơ hội, nhưng dựa trên tiêu chí phải “Công bằng”, khuyến khích phẩm chất dám làm, sáng kiến và đổi mới.

Xây dựng cơ sở vật chất phục vụ cho hoạt động Đội.

Nếu cùng một nội dung chương trình, cùng một người chỉ đạo thực hiện. Nhưng nơi có phương tiện hỗ trợ tốt hơn, địa điểm tổ chức qui mô hơn sẽ dễ thành công hơn. Do vậy cơ sở vật chất tốt sẽ là con đường dẫn đến thành công của tổ chức Đội. Tận dụng sự hỗ trợ của toàn xã hội, sự quan tâm của các lực lượng giáo dục để tạo cho hoạt động Đội có môi trường lành mạnh, cơ sở vật chất theo hướng hiện đại là chiến lược cấp thiết.

Phát động mạnh mẽ các phong trào viết sáng kiến, kinh nghiệm hoạt động Đội trong trường học, trong các cán bộ Phụ trách Đội. Tổ chức hội thảo theo định kì về chuyên đề: giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động Đội.

Tập trung tổ chức các hoạt động tập thể mang tính xã hội hữu ích theo các hoạt động trọng điểm hàng năm. Lấy các hoạt động vui chơi, lao động, thi đấu TDTT, hoạt động xã hội là phương pháp giáo dục của Đội. Học sinh tiểu học, THCS là các thế hệ tương lai, là niềm hy vọng của mỗi gia đình, nhà trường và của toàn xã hội. Do vậy, việc chăm sóc giáo dục các em phát triển toàn diện là mong muốn của tất cả mọi người. Trong đó hoạt động Đội trong nhà trường giữ vai trò quan trọng. Vì thế, khi trưởng thành qua mái trường THCS các em đều bày tỏ suy nghĩ “Được đứng trong hàng ngũ của Đoàn em vô cùng hạnh phúc, vào Đoàn nghĩa là em đã lớn lên. Nhưng dù ở đâu, làm gì? thì Đội vẫn là nơi chấp cánh cho em nhiều ước mơ và hoài bão. Đội luôn chứa trong chúng em những kỉ niệm đẹp không thể phai nhoà”

Mong muốn trên các diễn đàn của Đội, mọi người cùng thảo luận, các ý kiến nhỏ sẽ được tập hợp thành ý kiến lớn; trong ý kiến lớn sẽ chứa đựng sự sáng tạo mà tuổi trẻ đang cần để hoạt động Đội trong trường học thực sự đáp ứng được yêu cầu trong thời kì hội nhập của nền kinh tế quốc tế, của Đảng, nhà nước và tuổi trẻ đang chờ đợi.