Bài học kinh nghiệm quý báu

Sau 35 năm đổi mới, đất nước ta đã đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử quan trọng, diện mạo đất nước có nhiều khởi sắc, đời sống người dân không ngừng được cải thiện, uy tin và vị thế ngày càng được nâng lên. Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng đã khẳng định: “Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay”⁽¹⁾. Những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử là kết tinh sức sáng tạo của Đảng và nhân dân ta, khẳng định con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của nước ta là phù hợp với thực tiễn Việt Nam và xu thế phát triển của thời đại; khẳng định sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng là nhân tố hàng đầu quyết định thắng lợi của cách mạng Việt Nam⁽²⁾.

Tuy vậy, các thế lực thù địch không ngừng âm mưu chống phá lại các thành quả của Đảng, Chính phủ và Nhân dân ta. Chúng tìm mọi thủ đoạn, âm mưu tinh vi hòng phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của Việt Nam. Các thế lực thù địch không ngừng thay đổi phương thức, hoạt động lẩn khuất, xuyên tạc, bôi nhọ và bóp méo lịch sử để phủ nhận những nguyên lý của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; chúng tạo dựng các nguồn thông tin “giả như thật”, “thật như giả”,tạo sự hoang mang, dao động và hoài nghi, làm lung lay niềm tin của các tầng lớp nhân dân, tạo tâm lý bất ổn định, bức xúc trong xã hội.Bên cạnh đó, chúng cũng xuyên tạc hoạt động của Đoàn, Hội, Đội, đưa ra các luận điệu nhằm hạ thấp vai trò, chức năng, nhiệm vụ của các tổ chức thanh niên; bôi xấu hình ảnh của cán bộ đoàn, làm giảm uy tín của các tổ chức thanh niên. Trong đó, thanh niên là lực lượng các thế lực thường xuyên nhắm tới, là mục tiêu quan trọng của chúng trong thực hiện âm mưu chống phá, tạo sự hỗn loạn, “xói mòn” niềm tin, do thanh niên là lực lượng dễ tiếp cận thông tin và sử dụng thành thạo các công nghệ hiện đại, đặc biệt là mạng Internet; thanh niên nhạy bén nhưng chưa dày dặn kinh nghiệm và đủ năng lực nhận diện các chiêu bài của các thế lực thù địch.

Các thế lực thù địch, chống phá tập trung vào các phương thức cơ bản để lôi kéo, kích động thanh niên, thực hiện mưu đồ chống phá Đảng, Nhà nước ta, đó là thâm nhập, tác động vào thanh niên để tạo dựng lực lượng; thành lập các hội, nhóm trá hình để lôi kéo thanh niên trong nước tham gia vào các hoạt động chống Đảng, Nhà nước; tìm cách tiếp xúc, lôi kéo số du học sinh tham gia các tổ chức phản động lưu vong; các tổ chức tôn giáo, “tà đạo”, “đạo lạ” đã triệt để lợi dụng quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo để phát triển, lôi kéo tín đồ thanh niên; lôi kéo thanh niên tụ tập đông người, phản ứng tập thể hoặc biểu tình gây rối an ninh tư tưởng; lôi kéo văn nghệ sỹ, trí thức tuyên truyền phá hoại tư tưởng. Trên không gian mạng, các đối tượng thù địch tập trung đăng tải thông tin sai sự thật hoặc thông tin sai về bản chất lên các trang mạng xã hội để đánh lừa người đọc; tập trung khai thác tính lan tỏa, tương tác, chia sẻ, ẩn danh trên không gian mạng để tán phát thông tin giả mạo, xấu độc, thông tin thật giả lẫn lộn tác động đến niềm tin của giới trẻ; khai thác lỗ hổng bảo mật của các website, cổng thông tin điện tử, lợi dụng tính tương thích và ứng dụng kết nối mạng không dây để đưa những hình ảnh có nội dung xấu độc hoặc thay đổi nội dung thông tin nhằm mục đích tuyên truyền, xuyên tạc, chống đối Đảng và Nhà nước, gây hoang mang và tạo dư luận xấu.

Đại hội XIII của Đảng đề ra nhiệm vụ và giải pháp quan trọng “Kết hợp hài hòa, chặt chẽ và có hiệu quả giữa xây dựng với chỉnh đốn Đảng, giữa xây dựng Đảng với bảo vệ Đảng”⁽³⁾; Nghị quyết 35-TW/NQ của Bộ Chính trị về “Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới” cũng đề ra và chỉ rõ, công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác lại các quan điểm sai trái, luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch là nhiệm vụ vô cùng quan trọng, vừa là nhiệm vụ cấp bách trước mắt, vừa là nhiệm vụ thường xuyên và lâu dài của cả hệ thống chính trị. 

Đoàn TNCS Hồ Chí Minh xác định, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu đối với tổ chức Đoàn, trong đó cần tập trung thực hiện đồng bộ 2 nhóm giải pháp “xây” và “chống”, trong đó “xây” là nhiệm vụ cơ bản, chiến lược, lâu dài; “chống” là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách. Vì vậy, trong thời gian qua, các hoạt động bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã đạt được những kết quả nhất định và có nhiều bài học quý báu.

Một là, công tác bồi dưỡng, cập nhật kiến thức lý luận chính trị, quán triệt, tuyên truyền các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước được tăng cường. Bên cạnh những cách làm truyền thống, một số phương thức mới đã được các cấp bộ đoàn áp dụng và đem lại hiệu quả cao, nhất là các hoạt động tuyên truyền, giáo dục thông qua các nền tảng công nghệ số, tiêu biểu như việc xây dựng Cổng thông tin điện tử học tập chính trị cho đoàn viên thanh niên; tổ chức các Hội nghị trực tuyến học tập lý luận chính trị, quán triệt các Nghị quyết, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước⁽⁴⁾; tổ chức các cuộc thi trực tuyến tìm hiểu về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, tìm hiểu về Đảng Cộng sản Việt Nam, về Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, truyền thống lịch sử dân tộc, thu hút lượng rất đông đoàn viên, thanh thiếu nhi tham gia; xây dựng các sản phẩm truyền thông hiện đại, ngắn gọn, hình thức phong phú, phù hợp với thanh niên (infographic, motiongraphic, phim ngắn…) tuyên truyền về các Nghị quyết, kết luận, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Bên cạnh đó, các cấp bộ đoàn đã thành lập và phát triển hoạt động của mô hình câu lạc bộ lý luận trẻ, sân chơi cho các bạn đoàn viên, thanh niên ham thích nghiên cứu lý luận. Chính vì vậy, các hoạt động giáo dục chính trị đã gần gũi với thanh niên hơn, được thanh niên đón nhận và tham gia nhiều hơn, từ đó góp phần tăng cường “sức đề kháng” của thanh niên trước các thông tin xấu, độc và âm mưu của các thế lực thù địch.

Hai là, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tập trung tăng cường truyền tải những thông tin tích cực tới đoàn viên, thanh thiếu nhi, đặc biệt trên các nền tảng số, với phương châm “lấy cái đẹp dẹp cái xấu”. Từ năm 2018, Ban Bí thư Trung ương Đoàn phát động cuộc vận động “Mỗi ngày một tin tốt, mỗi tuần một câu chuyện đẹp” trên mạng xã hội. Qua 3 năm, cả nước có gần 4 triệu tin tốt, câu chuyện đẹp đã được đăng tải. Bên cạnh đó, cuộc vận động “Xây dựng giá trị hình mẫu thanh niên Việt Nam thời kỳ mới” tiếp tục được đẩy mạnh với việc xây dựng, lan tỏa những giá trị cốt lõi của thanh niên theo từng địa phương, đơn vị. Các cấp bộ Đoàn, Hội, Đội làm tốt công tác phát hiện, bồi dưỡng, tuyên dương các điển hình tiên tiến. Nhiều tấm gương thanh thiếu nhi tiêu biểu trên các lĩnh vực đã được phát hiện từ cấp cơ sở; biểu dương, tôn vinh từ cấp huyện, tỉnh, đến Trung ương. Hiện nay, Đoàn, Hội, Đội đã có các hoạt động tuyên dương, khen thưởng, giải thưởng phủ khắp trong các đối tượng thanh niên. Điểm mới trong thời gian qua là đã có những hoạt động thiết thực đồng hành, hỗ trợ, tập hợp, kết nối, phát huy vai trò của các điển hình tiên tiến sau tuyên dương và và huy động người nổi tiếng, người có uy tín để định hướng, giáo dục thanh thiếu nhi.

Ba là, ứng dụng công nghệ thông tin, mạng xã hội trong nắm bắt, định hướng tư tưởng và giáo dục thanh thiếu nhi là một trong những điểm nổi bật của tổ chức Đoàn trong thời gian qua, góp phần bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Các cấp bộ Đoàn, Hội, Đội ngày càng chú trọng đẩy mạnh tập hợp, giáo dục thanh thiếu niên qua mạng xã hội và các phương tiện truyền thông hiện đại, xác định đây là phương thức giáo dục mới, tiếp cận nhanh và hiệu quả đối với thanh thiếu niên. Đoàn, Hội, Đội các cấp đã tích cực, chủ động lập các fanpage để thông tin, tuyên truyền và kết nối hoạt động của tổ chức tới đoàn viên, thanh thiếu nhi, tạo hiệu ứng lan tỏa lớn, góp phần thực hiện công tác giáo dục. Bên cạnh đó, việc nắm bắt tình hình thanh niên thông qua mạng xã hội, khảo sát dữ liệu lớn (bigdata) về dư luận xã hội trong thanh niên đã từng bước được áp dụng hiệu quả.Nhiều sản phẩm tuyên truyền hiện đại, thu hút, hấp dẫn thanh niên bằng hình ảnh đẹp, tranh minh họa sống động, video ca nhạc, clip ngắn gọn, sâu sắc đểtuyên truyền trên Internet và mạng xã hội nhưcác video clip, bộ ảnh, video ca nhạc, poster cổ động, phóng sự, phim ngắn... nhân các ngày lễ lớn, các sự kiện chính trị quan trọng, bước đầu được thanh thiếu niên yêu thích, đón nhận. Các cấp bộ Đoàn, Hội, Đội từng bước đã bắt nhịp với các trào lưu, xu hướng mới trong thanh niên và cộng đồng để đi cùng và định hướng thanh niên, như: “Nói không với rác thải nhựa”, “Hành trình thứ 2 của lốp xe”, “Thách thức để thay đổi”, phòng chống dịch bệnh Covid-19, định hướng giới trẻ trước các hiện tượng tiêu cực như thần tượng giang hồ mạng...

Bốn là, xác định báo chí, truyền thông là công cụ sắc bén, lâu dài và đi đầu trong công tác đấu tranh chống các quan điểm sai trái, luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch, Trung ương Đoàn chỉ đạo hệ thống báo chí của Đoàn xây dựng kế hoạch, giải pháp cụ thể theo lộ trình để tham gia tích cực và có trách nhiệm trong công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.Các cơ quan báo chí của Đoàn đã thường xuyên xây dựng các chuyên trang, chuyên mục với nội dung phong phú, hấp dẫn để tuyên truyền, giáo dục đạo đức, lối sống, bồi dưỡng lý tưởng cách mạng cho thanh thiếu nhi; chú trọng phát hiện, giới thiệu các tấm gương người tốt, việc tốt; chủ động phát hiện và đấu tranh phê phán các trào lưu tiêu cực, những hiện tượng lệch chuẩn giá trị, xa rời truyền thống văn hóa dân tộc trong giới trẻ. Số lượng, tỷ trọng các bài viết, các ấn phẩm về thanh thiếu nhi tăng theo các năm, các tuyến bài có dự chuẩn bị kỹ lưỡng. Trước các vấn đề “nông”, vấn đề mới mà các thế lực thù địch nhắm tới, gây hoang mang dư luận, các cơ quan báo chí tổ chức các buổi tọa đàm, trao đổi, cung cấp thông tin từ các chuyên gia, cơ quan chức năng có thẩm quyền để từ đó kịp thời định hướng thông tin dư luận. Các Nhà xuất bản của Đoàn đã xây dựng nhiều đầu sách viết về những tấm gương anh hùng, liệt sỹ, nhất là các anh hùng liệt sỹ trẻ tuổi; xây dựng các bộ sách ca ngợi gương người tốt, việc tốt, bồi dưỡng tâm hồn, giá trị sống, kỹ năng sống và lý tưởng cách mạng cho thanh thiếu niên

Năm là, lực lượng cán bộ làm công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng được củng cố, kiện toàn và nâng cao chất lượng hoạt động. Các cấp bộ đoàn xây dựng lực lượng cộng tác viên nắm bắt dư luận xã hội, nắm bắt tình hình tư tưởng đoàn viên, thanh niên theo khối đối tượng, địa bàn. Lực lượng báo cáo viên, tuyên truyền viên của Đoàn được củng cố, thường xuyên được cung cấp thông tin chính thống và thực hiện tốt nhiệm vụ tuyên truyền miệng tới đoàn viên, thanh niên. Mô hình Câu lạc bộ Lý luận trẻ tiếp tục được triển khai. Cả nước có 479 CLB lý luận trẻ các cấp, trong đó 55/67 tỉnh, thành đoàn, đoàn trực thuộc có CLB lý luận trẻ. Đã có hơn 250.000 bài viết tuyên truyền về chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước, phản bác các quan điểm sai trái của các thế lực thù địch trên không gian mạng. Hiện nay, Trung ương Đoàn duy trì nhóm nòng cốt thường xuyên liên lạc, kết nối để định hướng thông tin, tuyên truyền và tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.

Sáu là, các hoạt động đấu tranh phản bác luận điệu sai trái được chú trọng. Trung ương Đoàn, các cấp bộ đoàn đã lập nhiều trang, nhóm cộng đồng trên mạng xã hội và thường xuyên đăng tải thông tin định hướng cho đoàn viên thanh niên hiểu đúng chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; đấu tranh phản bác những luận điệu xuyên tạc, chống phá, sai sự thật của các thế lực thù địch. Hình thức đăng tải tin, bài rất phong phú và được duy trì thường xuyên. Bên cạnh đó, trước những hoạt động chống phá nhằm thẳng vào tổ chức Đoàn, Hội, Đội, đoàn viên, thanh niên, các cấp bộ đoàn tập trung lực lượng viết các bài, bình luận phản bác; báo cáo với các cơ quan chức năng, tham gia đấu tranh triệt để trên mọi hình thức để bảo vệ tổ chức, bảo vệ thanh thiếu nhi.

Khi xảy ra các vụ việc phức tạp, các cấp bộ đoàn đã tham gia tích cực theo sự chỉ đạo của các cơ quan chức năng để giải quyết; xây dựng kịch bản đấu tranh thực địa, tuyên truyền, vận động đoàn viên, thanh thiếu nhi hiểu, không bị dụ dỗ, kích động; sử dụng lực lượng cộng tác viên là những người có uy tín trong thanh niên tham gia định hướng và vận động thanh niên thực hiện theo đúng đường lối, chủ trương của Đảng, Nhà nước.

Thực hiện đồng bộ, có hiệu quả các phương hướng, giải pháp

Từ những kết quả trên, để tiếp tục nâng cao chất lượng các hoạt động bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, tổ chức Đoàn, Hội, Đội các cấp cần tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ sau:

Một là, không ngừng nâng cao bản lĩnh chính trị, nhận thức, ý thức cảnh giác của thanh niên. Vì vậy, cần phải kiên trì và không ngừng đổi mới phương thức giáo dục chính trị cho đoàn viên, thanh niên. Đa dạng các phương thức tổ chức các hội nghị, hội thảo, tọa đàm chuyên đề về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Bên cạnh đó, cần tận dụng tối đa tiện ích của internet, mạng xã hội trong giáo dục chính trị cho đoàn viên. Tổ chức các buổi sinh hoạt theo các vấn đề “nóng” mà các thế lực thù địch nhắm tới để kịp thời định hướng thông tin cho thanh niên; cung cấp các kênh thông tin chính thống để thanh niên tìm kiếm, tra cứu thông tin và học tập; tạo các diễn đàn trao đổi với thanh niên, đối thoại với thanh niên về các vấn đề kinh tế, chính trị, xã hội…

Hai là, kiên trì quan điểm “Lấy cái đẹp, dẹp cái xấu” thông qua việc tiếp tục duy trì và đẩy mạnh thực hiện cuộc vận động “Mỗi ngày một tin tốt, mỗi tuần một câu chuyện đẹp” trên mạng xã hội, để tin tốt át tin xấu, chuyện đẹp dẹp các chuyện bịa đặt do các thế lực thù địch phát tán, chia sẻ để tạo dư luận và kêu gọi sự tham gia của các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là thanh niên.Tuyên truyền và triển khai cuộc vận động “Xây dựng giá trị hình mẫu thanh niên Việt Nam”; tăng cường nêu gương người tốt, việc tốt và tận dụng, huy động những người nổi tiếng, người có uy tín cộng tác, hỗ trợ tổ chức Đoàn trong giáo dục, định hướng cho thanh thiếu nhi.

Ba là, phát huy vai trò của đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên, cộng tác viên dư luận xã hội trong nắm bắt, định hướng thanh niên. Thường xuyên nắm bắt tình hình tư tưởng, dư luận xã hội và định hướng dư luận trong thanh niên thông qua đội ngũ dư luận viên xã hội, mạng lưới thăm dò dư luận, đối thoại trực tiếp, ứng dụng công nghệ thông tin, mạng xã hội. Mỗi cấp bộ đoàn xây dựng một hệ thống đội ngũ cộng tác viên dư luận xã hội với đa dang các thành phần, khối đối tượng để kịp thời nắm bắt thông tin trong thanh niên về các vấn đề đang được thanh niên quan tâm; kịp thời tuyên truyền, cung cấp thông tin chính thống để tạo sức đề kháng trước các thông tin xấu độc do các thế lực thù địch tung ra. Đội ngũ cộng tác viên phải có sự trao đổi thông tin kịp thời và thông tin thông suốt trong quá trình thao tác nắm bắt thông tin; với các vấn đề “nóng”, vấn đề nhạy cảm, ảnh hướng tới an ninh quốc gia, uy tín của Đảng, Nhà nước cần có giải pháp để phối hợp với các cơ quan chức năng, nghiệp vụ để triển khai.

Bốn là, duy trì và phát huy vai trò của Câu lạc bộ Lý luận trẻ trong nghiên cứu các vấn đề về lý luận chính trị, chuyển tải thông tin tới đoàn viên, thanh niên, tham gia phản bác lại các quan điểm, luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch dưới góc nhìn của thanh niên. Mỗi một thành viên câu lạc bộ là một “chiến binh” trong công tác lý luận trẻ, “sắc” về thông tin, “vững” về kiến thức để hình thành liên kết đội ngũ tuyên truyền trong thanh niên trước các vấn đề của xã hội, phản bác kịp thời các quan điểm của các thế lực thù địch, định hướng thông tin trong thanh niên.

Năm là, triển khai phương án nắm bắt, định hướng tư tưởng và tham gia đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên không gian mạng thông qua các trang cộng đồng (Fanpage) của báo (facebook, zalo, youtube), xây dựng thêm các Fanpage theo từng chuyên mục nhằm nâng cao hiệu quả định hướng thông tin dư luận, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch và tăng cường đưa tin, bài, bình luận về các thông tin tích cực. Đồng thời, có cơ chế kiểm soát bình luận có tác dụng tiêu cực, kích động. Thực hiện quét dữ liệu để nắm bắt tình hình thanh niên trước các hoạt động, sự kiện lớn. Xây dựng phương án xử lý một số tình huống cụ thể.

Sáu là, làm tốt công tác phát triển Đảng trong thanh niên. Định kỳ hàng năm các cấp bộ đoàn xây dựng kế hoạch, thực hiện các giải pháp đồng bộ trong công tác phát triển đảng viên mới từ đoàn viên ưu tú như tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục sâu rộng trong đoàn viên về công tác phát triển đảng viên. Hình thức tổ chức Lễ kết nạp đảng viên cần có sự đổi mới để tạo ấn tượng thanh niên, như: kết nạp đảng viên trong các đợt sinh hoạt chính trị, sinh hoạt chuyên đề, tại các di tích lịch sử cách mạng./.

Nguyễn Thái An
Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh

_______

(1) (2) (3) Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, H, 2021, t.1, tr. 25, 104, 40.

(4) Hội nghị học tập, quán triệt Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và triển khai Chương trình hành động của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh thực hiện Nghị quyết Đại hội mới được Trung ương Đoàn tổ chức tại 17.206 điểm cầu trên cả nước, với 73.206 cán bộ đoàn chủ chốt từ cấp Trung ương tới cơ sở tham gia